Są wśród nas psychopaci, ale o tym nie wiemy – Odkryj, jak ich zachowania demaskują psychologowie.
Osobowość psychopatyczna, choć na pierwszy rzut oka nieodróżnialna od innych, może nawet wydawać się bardziej czarująca i towarzyska, jest jednak trudna do rozpoznania.
Wbrew powszechnemu przekonaniu, psychopaci nie muszą być agresywni ani niebezpieczni; częściej charakteryzują ich zaburzenia emocjonalne, takie jak brak empatii, współczucia, czy sumienia, które ujawniają się znacznie później.
W przeszłości uważano, że psychopaci są całkowicie obojętni na uczucia innych, ale obecnie wiadomo, że to nie zawsze jest prawda. Psychopaci są świadomi uczuć innych, ale nie pozwalają sobie na ich przeżywanie; rozumieją, że mogą zranić, ale nie odczuwają wyrzutów sumienia. Charakterystyczny brak empatii to znak rozpoznawczy psychopaty, który zna zasady społeczne, ale skupia się na własnym komforcie i zadowoleniu, wykazując silny egoizm.
Psychopaci często mylą się z socjopatami, ale to nie jest tożsame. Socjopaci mają antyspołeczne tendencje związane z czynnikami społecznymi i środowiskowymi, podczas gdy psychopaci mogą być towarzyscy, czarujący i inteligentni, często dbający o swój wygląd.
Uważa się, że cechy psychopatyczne są wrodzone, ale mogą być pogłębiane przez doświadczenia życiowe.
Hervey M. Cleckley, psychiatra, w swojej książce „The Mask Of Sanity”, przedstawia 16 cech typowego psychopaty:
- Umiejętność robienia dobrego wrażenia, manipulacja,
- Ubóstwo emocjonalne,
- Trudności w interakcjach społecznych,
- Konsekwentne powtarzanie zachowań mimo kar,
- Nieumiejętność wyciągania wniosków z doświadczeń,
- Brak planów życiowych,
- Rzadkie odczuwanie lęku, brak poczucia winy,
- Ignorowanie dyscypliny i prawa,
- Pobieżne życie seksualne,
- Impulsywność bez uwzględniania konsekwencji,
- Egoizm,
- Niezdolność do dotrzymania obietnic,
- Nieadekwatne motywacje zachowań,
- Brak wyrzutów sumienia,
- Rzadkie próby samobójcze,
- Impulsywne zachowanie po alkoholu.
Psychiatrzy Hare, Hart i Harpur proponują 10 kryteriów do oceny zaburzeń psychopatycznych:
- Antyspołeczne zachowania w dorosłości,
- Wczesne zaburzenia zachowania,
- Skłonność do manipulacji i oszustwa,
- Brak empatii i współczucia,
- Brak odpowiedzialności,
- Impulsywność,
- Słaba kontrola zachowania,
- Brak wyrzutów sumienia,
- Zawyżona samoocena,
- Powierzchowny urok osobisty.